Bóbrka
Bóbrka – miasto w obwodzie Lwowskim. Rozmieszczone wzdłuż niewielkiej rzeczki Boberka 20 km od Lwowa.
Najbliższe turystyczne obiekty leżące blisko Bóbrki to:
Zamek Swierski (w stylu renesansowym; z 1530 roku, należący do rodziny Swierskich) – w. Swirz (11 km).
Zamek Staroselski – obronny zamek książąt Ostrozkich w stylu wschodnioeuropejskiego późnego renesansu (1584-1589) – w. Stara Wieś (12 km).
Pjatnyczańska wieża – obronna budowa zamkowego typu. Rozmieszczona w pobliżu wsi Pjatnyczany Żydaczowskiego powiatu województwa Lwowskiego – w.Pjatnyczany (8 km).
Kościół Świętej Trójcy – cerkiew we wsi Sokołówka (byłe miasteczko Seniawa) Żydaczowskiego powiatu województwa Lwowskiego. Licząca ponad 400 lat budowla z obronnymi fortyfikacjami (10 km).
Góra Kamula – najwyższy szczyt Podolskiej wyżyny, rezerwat przyrody miejscowego znaczenia. Rozmieszczona w zachodniej części wypukłego pasma Gologóry, na południe od wsi Romanów. Od Bóbrki – blisko 12 km (można dojechać od wsi Podgrodziska albo od wsi Romanów).
Przez miasto Bóbrka przechodzi krajowa trasa samochodowa Н- 09 z Mukaczewa - Iwano-Frankiwska - Lwowa.
Prastare warianty nazwy Bóbrki: niemiecką – Prachnik (oficjalna nazwa miasteczka w austro-węgierskich rejestrach), jidysz – Boyberke, Boiberke, Boiberik.
Dziś imię Boiberik nosi jeden z dziecięcych letnich izraelskich biwaków w USA, mający swoją historię z 20-tych lat ХХ wieku.
Przypuszczają, że pierwsze osiedliny, gdzie teraz miasto Bóbrka, powstały jak osiedliny myśliwych za bobrami, które odławiały dla bliskiego książęcego Zwenigoroda (teraz wieś Zwenigorod).
Pierwsze wspomnienie o Bóbrce jest w Galicyjsko-Wołyńskiej kronice z 1211 roku. Wspomina się również rzeczka Bóbrka, starożytne uroczysko Boberka (Bóbrka), czyli miejsce, gdzie były bobry. Według innych danych, z 1211 roku jest to rok pierwszego wspomnienia nie miasta Bóbrki, ale rzeki. Pierwszy osiedlony w Bóbrce zapisany w dokumentach 1436 roku Wnuczka z Kutna.
Herb Bóbrki 1569 r.
Między 1353–1366 latami na brzegach rzeczki Bóbrki miał posiadłość Dmytro Korijatowicz (znany jak wojewoda Bobrok-Woly ński), który należał do rodzaju Korijatowyczów. Te ziemie były zależne od Dużego księcia Litewskiego Lubarta, hołdownikiem którego był Dmytro Korijatowicz. Być może, na tych ziemiach on założył zamek Bobrok, który dał początek późniejszemu miastu Bóbrka. Również uważają za możliwego założyciela miasta Władysława Kormylczycza, który wszedł w historię jak samozwaniec na Galicyjski tron.
W 1366 roku te ziemie przeszły pod panowanie polskiego króla. Miejscowi rzemieślnicy i kupcy płacili podatki lwowskiemu staroście jako królewskiemu przedstawicielowi. Bóbrkę często przekazywano feudałom w dzierżawę.
Przywilejem Kazimierza Czwartego w 1469 roku Bóbrka otrzymała magdeburskie prawo, za którym dozwolono było urządzać jarmark dwukrotnie na rok, a raz w tygodniu (w szczególności – w wtorki) przeprowadzać licytacje. Przywilej Zygmunta II Augusta potwierdził w 1569 roku nadane prawa i pozwolił na trzeci jarmark co roku i licytacje nie tylko we wtorki, ale i w każdą sobotę. Mieszczanom również pozwalano gotować piwo dla własnej konsumpcji.
W 1474 roku duży pożar zrujnował prawie całe miasto. Wskutek tego rząd na 10 lat zwolnił Bóbrkę od podatków.
W 1502 roku turecko-tatarskie hordy w całości zburzyły miasto.
W 1515 roku w podatkowym rejestrze dokumentuje się osoba duchowna (więc, już wtedy była cerkiew) i młyn. 10 października 1518 roku miasto zwolniono na 6 lat z opłat podatków wskutek zniszczeń Tatarskiego napadu
13 stycznia 1530 roku miasto razem z wsiami Serniki, Łany i Pjatnyczany po zmarłym właścicielu Piotrze Wengliwskiem było przekazane dozgonie jego wdowie Annie Wengłowskiej.
Jeszcze długo Bóbrka nie mogła powstać od tatarskiego spustoszenia: za lustracją 1621 roku królewscy furażerzy nie potrafili znaleźć w mieście żadnej żywności. W 1638 roku polski sejm uznał, że Bóbrka prawie w całości jest upadła i znów zwolnił mieszkańców na 4 lata od spłaty podatków.
W ciągu 1605-1633 lat Lwowski powiat, do którego należało miasto Bóbrka, był spustoszony najazdami tatarskich hord aż 14 razy, w ciągu 28 lat.
28 kwietnia 1643 roku król Władysław IV Waza nadał lwowskiemu stolnikowi Stanisławowi Kowalskiemu prawo do połowy miasta Bóbrki, również do wiosek Łany, Ogniwa, Pjatnyczany, a 20 czerwca 1643 rozpowszechnił to prawo dla jego żony Reginy Tszebeńskiej.
Z czasów Chmielniczyny zachowały się takie świadczenia: kiedy w 1648 roku kozackie wojska weszły do Bóbrki, miejscowy cech szewski podarował im 80 par butów, a miejscowe skórzane cechy – 60 kożuchów.
Polsko-szwedzka wojna (1655–1660 rr.) doprowadziła miasto do całkowitego upadku. Z dokumentów z 1661 roku w mieście było tylko 26 domów, podczas gdy przed wojną tylko 150. Dopiero w 1765 r. domów 300. Oprócz tego, w Bóbrce byla ludność, która nie mała własnych mieszkań, – tak zwane chałupki.
W 1790 roku miasto otrzymał znany magnat – hrabi Skarbek.
W 90-tych latach XVIII wieku była otwarta pierwsza dwuletnia (trywialna) i trzyletnia (normalna) szkoły.
W 40-tych latach XIX wieku w Bóbrce mieszkało 3000 mieszkańców. Była pracowała już włókiennicza manufaktura.
W 1895 roku w Bóbrce założono filię "Oświaty", a w 1900 roku stworzono ukraińską "Powiatową kredytową spółkę", 1909 r. – spółka "Sokół", w budynku którego w czasie władzy radzieckiej było kino.
3 marca 1918 roku w mieście odbyło się "Święto państwowości i pokoju" na poparcie działań rządu Ukrainskiej Narodowej Republiky.
2 listopada w Bóbrskim powiecie była ustanowiona władza Ukraińskiego Państwa – Zachodnia Ukrainska Narodowa Republika. W mieście przez jakiś czas mieszkał komandant II Galicyjskiego korpusu – pułkownik Miron Tarnawski). Sztab korpusu był w pomieszczeniu dzisiejszej miejskiej rady.
Historia miasta czasów Drugiej światowej wojny jest związana z nazistowskim ludobójstwem żydowskiej ludności, a także z bolszewickimi represjami ukraińskiej inteligencji.
W 1940–1962 roku miasto było centrum Bóbrskiego powiatu, województwa Lwowskiego.
W Bóbrce znajduje się bardzo dawna budowa – starożytny obronny kościół świętych Mikołaja i Anny. Kościół był fundowany przez Zawiszę Czarnego w 1405 roku. Obok zachowała się budowana dzwonnica. Kościół jest umieszczony w "Rejestrze zabytkowego znaczenia Ukrainy dla narodu" za № 461/0.
Inna pamiątką jest Cerkiew Pokrowy świętej Maryji Panny zbudowana 1906 roku przez architekta Wasyla Górskiego. Poświęcił cerkiew metropolita Lwowski Andzej Szeptycki w 1907 roku.
Do godnych uwagi pamiątek historii i kultury w Bóbrce należą również dom magistratu z początku ХХ wieku, obecnie znajduje się poczta,
Tak wyglądał Bóbrecki dom magistratu na początku ХХ wieku.
dom byłego "Sokoła" (do nie dawna – kino), muzyczna szkoła (kiedyś proborstwo (koniec ХІХ wieku), budowla współczesnego merostwa, budowla dzisiejszej polikliniki, domy w śródmieściu (zabudowa ХІХ–ХХ wieku), Dom dziecięcej i młodzieńczej twórczości, dom straży pożarnej, hrabiowski majątek Czajkowskich i ich park .
Dom byłego "Sokoła"(w którym było kino)
Muzyczna szkoła( кін. ХІХ st., kiedyś – proborstwo)
Budowla miejskiej rady (ratusz)
Pomieszczenia polikliniki na terytorium szpitala w Bóbrce było zbudowane 1908 roku jak pomieszczenia szpitala.
Historyczne zaświadczenie. Decyzję o zebraniach kosztów dla budownictwa szpitala w m. Bóbrka było jednomyślnie podjęto 20 stycznia 1898 roku na zebraniach Bóbrskiego powiatu. Szpital otrzymał imię "Cesarza Jozefa I". Kiedy koszty były już zebrane, powiatowa władza wniosła prośbę do rządu o pozwolenie na budowę szpitala. 1 czerwca 1904 roku tę prośbę rząd poparł – i w 1906 roku budownictwo szpitalu rozpoczęto. Który zaczął funkcjonować 1908 roku.
Sakralne instrukcje Bóbrskiego cmentarza
Na cmentarzu jest kaplica-grobowiec rodziny Czajkowskich .
Kaplicę zbudowano orientowano 1891-1894 roku jako rodzinny grobowiec bóbrskich ziemian-właścicieli ziemskich hrabiów Czajkowskich. Portal jest ozdobjony ich rodzinnym herbem. Kaplica należy do luterańskiej cerkwi. Stylu pseudogotyckiego.
Na Bóbrskim cmentarzu jest pochowana znana ukraińska stygmatyczka, siostra-wasyłianka Anastazja Wołoszyn (siostra Miriam). Ostatnie dni swojego życie mieszkała we wsi Szpylczyno, gdzie i umarła 9 stycznia 1994 roku.
Na cmentarzu znajduje się również wiele polskich grobów.
W okolicy Bóbrki był majątek, należący do rodziny Czajkowskich, a w szczególności Janowi Czajkowskiemu, lwowskiemu adwokatowi.
W mieście zachowały się resztki dwóch bóźnic. Jedna, tak zwana Duża bóźnica, zbudowana w 1821 roku.
Który jest rozmieszczona w centralnej części miasta, na północ od rynkowego placu. Na północ od rynkowego placu i na wschód od Dużej bóźnicy znajdowała się bożnica, którą wybudowano w środku XIX wieku. Na zachód od śródmieścia, koło mostu, znajdował się żydowski cmentarz XVIII w., który był zburzony radziecką władzą.
Współczesna Bóbrka
Obecnie Bóbrka przygotowuje się stać się centrum Bóbrskiej zjednoczonej terytorialnej gromady.
Zakłady edukacji, które funkcjonują w mieście : Bóbrska ogólnokształcąca szkoła І-ІІІ stopnia im. Uliany Krawczenko, edukacyjne przedszkole "Słonko".
Zakłady edukacji i kultury: Ludowy dom, Bóbrska muzyczna szkoła (otwarta w sierpniu 1954 roku), Dom dziecięcej i młodzieńczej twórczości, Bóbrska miejska biblioteka.
Zakłady lecznictwa : Bóbrski rejonowy szpital, poliklinika.
Cerkwie Bóbrki : cerkiew Pokrowy świętej Maryji Panny (Ukraińska greko- katolicka cerkiew), kościół świętego Mikołaja i Anny, cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego(Ukraińska prawosławna cerkiew Kijowskiego patriarchatu). Młodzieżowa religijna wspólnota greko-katolicksej cerkwie buduje Drogę Krzyżową.
W mieście funkcjonuje przemysłowe przedsiębiorstwo "Bóbrskie liniowo produkcyjne kierowanie magistralich gazociągów", w którym pracuje 400 osób. Również w mieście jest przedsiębiorstwo "Bóbrske Państwowe Gospodarstwo" leśne, jest również filia "Ukrtelekomu".
Kulturalne życie miasta :
W Bóbrce corocznie odbywają się tradycyjne ukraińskie święta, festyny, festiwal "Kolory lata", "Festiwal duchownej piosenki i Boskiego słowa", Dzień niezależności, Dzień kozaków, Święto wyszywanki, Dzień Konstytucji, Jordan, w Święto Jana Kąpała wianki rzucają, Dzień pamięci Niebieskiej Sotni, Dzień pamięci ofiar Gołodomorów, Dzień Matki i inne akademie.
W mieście działają ludowe choralne zespoły – "Bóbrczany",
"Turkawka", ansambl muzyki i piosenki "Murowanie", wzorowy ansambl "Malwy".
W Bóbrce działa młodzieżowa organizacja "Młodzież Bóbrki", która bierze bardzo aktywny udział w życiu miasta.
Bóbrski ośrodek "Ogólnoukraińskiego zjednoczenia "Weterani", "Związek Ukrainek" wpływają na przebieg kulturalnego życia i mają duże doświadczenie w organizacji imprez naszego miasta.
